مقالات
مهر؛ آغاز بذرافشانی دانه‌های علم و بصیرت
حسین بنی اسدی
خلاصه :
معلمان به‌عنوان سکان‌داران و سنگربانان تعلیم و تربیت اسلامی، رسالتی بس خطیر و سنگین در این جبهه بر عهده‌دارند. مهرماه فرصت قدم نهادن در جادۀ تربیت و بذرافشانی دانه‌های علم و بصیرت است. مهر را در حالی آغاز می‌کنیم که با «ایام ا... و مناسبت‌های تربیت ساز» تقارن دارد، ضمن گرامیداشت این ایام، لازم است موضوع‌های دیگری هم مورد بازشناسی، تحلیل و عنایت قرار گیرد:
1- بازگشایی مدارس؛ آغاز زنگ تربیت است؛ تربیت اسلامی و انقلابی؛ راهبردی بنیادی، اساسی، قابل‌اعتماد و اتکا برای رشد و تعالی آینده‌سازان جامعۀ اسلامی است که چراغ راه آن، سند تحول بنیادین و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) هست.
2- محرم و عاشورای حسینی؛ عاشورا مدرسۀ عشق، ایثار و عقلانیت است که به بشریت عرضه‌شده است و می‌توان برای تربیت انسان‌های عاشق، ایثارگر، آزاده، فداکار، استکبارستیز، خیرخواه، عاقل، خردورز، مسئولیت‌پذیر، معتقد، متعهد، بامروت، بااخلاق، باگذشت ... و با تراز توحیدی از آن بهره گرفت. در این راستا، نه‌تنها شیعه از این‌همه شکوه و زیبایی در تربیت نسلی بالنده عاشقانه استفاده نموده است بلکه با مطالعۀ زندگینامۀ انسان‌های آزاداندیش و استکبارستیز هم می‌توان درس‌آموزی از این مکتب را مشاهده کرد. ما متصدیان نظام تعلیم و تربیت باید سپاسگزار خداوند سبحان باشیم که چنین نعمت گران‌بهایی را به ما ارزانی داشته است و شکر این نعمت، تبیین و ترویج آن و بهره‌گیری راهبردی در تربیت نسل آینده‌ساز هست.
3- دفاع مقدس؛ جلوه‌ای از خوبی‌ها و ارزش‌ها بود. ایامی که ایمان و بصیرت در مقابل ستم و استکبار و تجاوز ایستاد و پیروزی را بر ملت سرافراز ایران اسلامی رقم زد. امروز شیطان بزرگ و مزدوران منطقه‌ای با نظامِ فکری تکفیری، الحاد و تحجر با همان اهداف تجاوز، جبهۀ دیگری را بیرون از مرزهای ما گشوده‌اند که بازهم ایمان و بصیرت درهم کوبندۀ آن است. شهدای مدافع حرم؛ تبلوری از زیبایی‌ها و الگوهایی بی‌بدیل برای قشر نوجوان و جوان آینده‌ساز، مصداقی از این ایمان و بصیرت هستند.
4- عملیات نرم استکبار جهانی؛ صف‌آرایی دشمن در جبهۀ فرهنگی که با تمام امکانات و تجهیزات (ماهواره، اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و ...) به جنگ باورها، اعتقادها و ارزش‌های ما آمده است تا بلکه بتواند آن‌ها را تضعیف یا نابود سازد، بسیار حائز اهمیت است که نباید به‌آسانی از کنار آن گذشت. ما برای موفقیت در این جبهه با نگاه به سیرۀ نظری و عملی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) و ولی امر مسلمانان امام خامنه‌ای(مدظله العالی) نیازمند به استراتژی تعریف‌شده مشخص، سازمان‌دهی، عزم ملی، برنامه‌ریزی منسجم و کارآمد، دانش و مهارت، عشق، اخلاص، ایمان قوی، بصیرت، آگاهی و به‌کارگیری فن‌آوری هستیم و مدرسه یکی از بزرگ‌ترین و اثربخش‌ترین سنگرهای دفاع محسوب می‌شود.
5- گفتمان سازی انقلاب اسلامی در سطح مدارس؛ با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب که فرمودند: «سعی دشمنان این است که جوان ما را لاابالی بار بیاورند، نسبت به انقلاب بی‌تفاوت بار بیاورند، روحیۀ حماسه و انقلابی گری را در او بکُشند و از بین ببرند؛ جلوی این باید ایستاد» می‌بایست این مهم از طریق ارائه برنامه‌های فرهنگی، هنری جذاب، متنوع و کاربردی با رعایت اصول حاکم همچون: شرایط سنی، جنسی و تحصیلی مورد اهتمام قرار گیرد.
در این عصر طوفان‌زا و خطرناک که دشمن مزرعۀ انقلاب (آینده‌سازان) را هدف قرار داده است، همان‌گونه که رهبر فرزانۀ انقلاب بارها زنگ‌های خطر آن را به صدا درآورده و با چراغ پُرفروغ ولایت و رهبری خود، ما را هدایت و از چشم‌های هیز، دام‌چاله‌ها و نامحرم‌ها در جبهۀ فرهنگی آگاه نموده است باید بیدارتر و هوشیارتر عمل نمود. دراین‌ارتباط، سنگر داران تعلیم و تربیت اسلامی مسئولیتی خطیر خواهند داشت و در گام نخست برای موفقیت بر شبیخون‌ها؛ می‌بایست به دانش، مهارت و فن مسلح شد.
6- مدرسۀ اسلامیـ انقلابی؛ الگوی تحول بنیادین؛ مدارس اسلامی و انقلابی، پایگاهی ارزشمند برای اسلام و انقلاب هستند که مبانی، محتوای فکری، ساختار برنامه‌ای، امکانات و سازمان‌دهی آنان به‌گونه‌ای طراحی و برنامه‌ریزی‌شده است که رشد و شکوفایی استعدادهای آینده‌سازان را در چارچوب تعلیم و تربیت اسلامی و انقلابی فراهم می‌سازد؛ لذا توسعه و تعالی این مدارس مطالبۀ نظام و جامعه اسلامی است.
7- معلم محور تحول؛ معلمان به‌عنوان سکان‌داران و سنگربانان تعلیم و تربیت اسلامی، رسالتی بس خطیر و سنگین در این جبهه بر عهده‌دارند. باید بدانیم در پنهان ذهن و روح آینده‌سازان، معلمان نیز نشسته‌اند و همۀ ما شاهد بوده‌ایم که کودکان گاه به تقلید از معلم، کلاس درس برپا می‌کنند و تمام ژست‌ها و حالت‌های او را به نمایش می‌گذارند و حتی تکیه‌کلام‌های او را تکرار می‌کنند؛ چون آنان معلم خود را باور دارند! نقش‌آفرینی معلم در جبهۀ فرهنگی بی‌بدیل است. او بادانش، اخلاق، منش، نگرش و بینش متعالی و رفتار و عملکرد پیامبرگونۀ خود به‌خوبی می‌تواند کمینگاه‌های دشمن را شناسایی و دزدان و نامحرمان را در این عرصه به زبونی بکشاند. وقتی ما می‌کوشیم و با بچه‌ها می‌جوشیم و بر انداممان لباسی از علم، خلوص و معنویت می‌پوشانیم، چشم‌انداز فردایمان جز روشنی و شکفتن چه می‌تواند باشد! خوب است درس را زمزمۀ محبت، معرفت، عشق، اخلاق و معنویت کنیم؛ اگر چنین شد، کدام جمعه تعطیل می‌شود و کدام آینده‌ساز دچار آفت خواهد شد! اگر در دستمان چراغ پُرفروغ علم و معنویت باشد و وجودمان به خوبی‌ها، ارزش‌ها و زیبایی‌ها عطرآگین باشد، کدام شیطان با جلوه‌های تزویر می‌تواند بفریبد و دام پهن کند!
نکتۀ حائز اهمیت این است که سیاست‌گذاران آموزش‌وپرورش، ضمن توجه به ارتقاءِ دانش، معرفت و مهارت معلمان، می‌بایست به تعالی منزلت آن بزرگواران اهتمام همه‌جانبه داشته و دغدغه، چالش‌ها و نیازهای آنان را به‌عنوان یک استراتژی و برنامۀ راهبردی تحول در دستور کار خود قرار دهند.
8- عزم ملی برای تحول؛ ایجاد تحول به‌تنهایی از سوی آموزش‌وپرورش کاری سخت و دشوار هست، مثلث تربیت ساز از سه ضلع: مدرسه، خانه و اجتماع (مسجد، رسانه‌ها، مراکز علمی، فرهنگی، آموزشی، پژوهشی، دوستان و ...) تشکیل‌شده است، عدم پیوند و ارتباط راهبردی آنان، تحول را مسیر نمی‌سازد و بلکه فرایند تربیت را پیچیده و آسیب‌زا خواهد نمود؛ لذا تحقق این مهم به عزم ملی نیازمند است که مراکز سیاست‌گذار و قانونی (آموزش‌وپرورش، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس شورای اسلامی، شورای سیاست‌گذاری صداوسیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، حوزۀ علمیه، امور مساجد و ...) می‌بایست بسترهای اجرایی و نظارتی را فراهم سازند؛ بنابراین در همین ارتباط لازم است در گذشتۀ خودمان ازنظر توانمندی‌ها، محتوا، شیوه‌ها، روش‌ها و ابزارها با توجه به شرایط و نیازهای زمانی تجدیدنظر کنیم و سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش را محور تنظیم برنامه‌ها و ارائه فعالیت‌های خود قرار دهیم و بسترهای تحقق «تعلیم و تربیت اسلامی» را به‌عنوان بهترین استراتژی رشد، تعالی و صیانت از مزرعۀ انقلاب فراهم نماییم.
از خداوند سبحان خواهانیم سال تحصیلی جاری را سالی پُربرکت در تمامی ابعاد، به‌خصوص در تربیت اسلامی فرزندان میهن اسلامیِ‌مان قرار دهد و توفیق روزافزون را نصیب سنگر داران تعلیم و تربیت آگاه، هوشیار و بابصیرت وطنمان بنماید.
