مقالات
اجرایی شدن سند تحول بنیادین؛ اقتدار و عزت ملی
حسین بنی اسدی
خلاصه :
حضور رهبر فرزانه انقلاب در نهاد اثربخشِ دانشگاه فرهنگیان بیانگر باور و اعتقاد عمیق به راهبردی‌ترین موضوع جامعه و نظام اسلامی یعنی «تعلیم و تربیت اسلامی» هست.حضور رهبر فرزانه انقلاب در نهاد اثربخشِ دانشگاه فرهنگیان (مرکز تربیت‌معلمان کشور) دل‌های دوست داران و دلسوزان تعلیم و تربیت اسلامی را شادمان ساخت. حضور آن حضرت بیانگر باور و اعتقاد عمیق به راهبردی‌ترین موضوع جامعه و نظام اسلامی یعنی «تعلیم و تربیت اسلامی» هست.
این حضور معنادار، ضمن احترام به جایگاه باعظمت و شامخ معلم، ایجاد توجه همه‌جانبۀ مسئولان کشور، به تعلیم و تربیت اسلامی و نقش محوری معلم بود که می‌بایست به‌عنوان استراتژی نظام برای تعالی، توسعه، عزت و اقتدار ملی جامعه اسلامی مورد اهتمام قرار گیرد.
در این دیدار در کلام امام جامعۀ اسلامی، «معلم» جایگاهی والا داشت که ان‌شاءا... نقطه عطفی برای توجه بیش‌ازپیش مسئولان ذی‌ربط شود که تحول بدون محوریت «معلم» امکان‌پذیر نخواهد بود و تربیت و منزلت «معلم» به‌عنوان یک ضرورت و استراتژی می‌بایست مورد اهتمام نظام آموزش‌وپرورش کشور قرار گیرد و برای ارتقای این منزلت، زمینه‌های عزم ملی فراهم شود.
با الهام از فرمایشات آن حضرت می‌توان گفت آینده کشور در بستر «مدرسه» و با راهبری و نقش «پیامبری معلم» رقم خواهد خورد. امید است با برنامه‌ریزی صحیح و اصولی متولیان، از منزلت و جایگاه مقدس «مدرسه و معلم» صیانت نمایند.
نکتۀ حائز اهمیتی که در فرمایشات رهبر فرزانه انقلاب وجود داشت که دربارۀ آن ابراز گله‌مندی فرمودند، موضوع عملیاتی نشدن «سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش» بود. تدوین «سند تحول بنیادین» حاصل روزها و ساعت‌ها تلاش مجاهدانه نخبگان و دلسوزان تعلیم و تربیت اسلامی است که مورد تأیید رهبر معظم انقلاب قرار گرفت و سیاست‌هایی برای آن ابلاغ گردید. این سند هرچند با تأخیر بعد از چند دهه از گذشت انقلاب تدوین گردید؛ امّا سندی راهبردی و راهگشا برای «تربیت نسل تراز جمهوری اسلامی» هست!
متأسفانه این سند با همه اهمیت و ضرورت در چرخه‌های سلیقه‌ای و سوءِ مدیریت گرفتارشده است و طبق فرمایش امام‌المسلمین ساختار تشکیلاتی و بدنه مدیریتی آموزش‌وپرورش که مسئول و متولی اصلی سیاست‌گذاری برای عملیاتی شدن آن هستند با سند ارتباط پیدا نکرده است.
جای بسی تأسف است که پس از چند دهه از تدوین سند می‌گذرد و برای اجرایی شدن آن اقدام مؤثری صورت نگرفته است به‌طوری‌که رهبر معظم انقلاب گله‌مند می‌شوند؛ لذا می‌طلبد مسئولان ذی‌ربط بالأخص آموزش‌وپرورش کشور، غبار از روی سند پاک و نقشۀ عملیاتی کاربردی آن را متناسب با دوره‌ها و پایه‌های تحصیلی «آینده‌سازان» ترسیم و برنامه‌ریزی لازم به‌منظور ارتقای دانش و مهارت معلمان عزیز را جهت اجرایی شدن سند آغاز نمایند.
امروز دشمن با برنامه‌ریزی راهبردی و به‌کارگیری همه توان خود در عرصه فرهنگ، رسانه، اقتصاد و ...، اعتقادات، باورها و ارزش‌های جوانان و آینده‌سازان را هدف قرار داده است و ما هنوز اندر پیچ‌وخم‌های یک کوچه قرار داریم و نتوانستیم سندی که برای مقابله با آن طراحی‌شده است را عملیاتی نماییم و با دلایل غیر کارشناسانه و عدم توانمندی، وضع برنامه‌ریزی و اجرایی خود را توجیه و به برنامه‌های سطحی و کلیشه‌ای اکتفا می‌کنیم.
نکتۀ دیگری که حائز اهمیت است؛ گستره و محدودۀ عملیاتی سند است که هر سه ضلع بنیادی و اثربخش تربیت یعنی «خانه، مدرسه و اجتماع» را دربر خواهد گرفت؛ لذا فرهنگ‌سازی و بسترسازی آن تنها بر عهده آموزش‌وپرورش نیست بلکه تحقق این مهم، کلیه نهادهای فرهنگی و رسانه‌ای بالأخص رسانه ملّی را شامل می‌شود که همگام با آموزش‌وپرورش برای آن برنامه‌ریزی و اقدام عملی داشته باشند.
لازم است خانواده به‌عنوان یکی از اضلاع اصلی مثلث تربیت و سایر اقشار عمومی جامعه به‌ویژه قشر جوان و نوجوان با سند ارتباط برقرار کنند و آموزش ببینند و نقش رسانه در این خصوص بی‌بدیل است.
نکتۀ دیگری که نیاز به تأمل دارد اینکه برای اجرایی شدن سند تحول می‌بایست از الگوها و مصداق‌های عینی تحول بهره گرفت که دراین‌ارتباط «مدارس اسلامی انقلابی» مصداق عینی تحول هستند.
این روزها تقارن با رحلت بزرگ شخصیت قرن معاصر یعنی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی؛ حضرت امام خمینی(قدس ا... النفسه الزکیه) دارد. شخصیتی که موجب تجدید حیات اسلام و بیداری جهان اسلام شد و پایه نظام کفر و استکبار را به لرزه درآورد و جهان را شگفت‌زده نمود و تاکنون همانند خورشیدی فروزان درخشیده است و دل‌ها در فروغش متحوّل‌اند. به فرموده رهبر فرزانه انقلاب: «امام خمینی یک حقیقت همیشه زنده است.» امام(ره) فاتح دل‌ها و تسخیرکنندۀ قلب‌ها بود. رمز موفقیت آن شخصیت کم‌نظیر قرن معاصر که او را به این مقام و منزلت رساند؛ «اخلاص» بود. رهبر معظم انقلاب امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در همین ارتباط فرموده‌اند: «به اعتقاد من، مهم‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین راز موفقیت او، همان اخلاص و توجه و اتصال به خدا بود.»
زندگی امام(ره) کتابی بزرگ است که هر ورقش دریایی بی‌کران از معارف الهی است. آنچه مهم و قابل‌تأمل است، اینکه تربیت چنین انسان والامقامی در سایۀ «تعلیم و تربیت اسلامی» میسر گردیده است. تعلیم و تربیتی که مبانی آن برگرفته از قرآن، سیرۀ نظری و عملی معصومین(ع) بوده است. امام(ره) در سایۀ «تعلیم و تربیت اسلامی» به الگویی سرآمد و بی‌نظیر تبدیل گردید. آن حضرت درزمان حیات به این موضوع اهمیت می‌داد و آینده کشور را درگرو آن می‌دانست و یکی از مسائل عقب‌افتادگی و استعمار پذیری درزمان طاغوت را عدم توجّه به این موضوع می‌دانستند و به‌عنوان مصداق به بیانی ارزشمند از آن حضرت می‌توان اشاره نمود که فرمود: «اگر دانشگاه‌ها و مراکز تعلیم و تربیت با برنامه اسلامی ولی درراه منافع کشور به تعلیم و تهذیب و تربیت کودکان و نوجوانان توجّه داشتند هرگز میهن ما در حلقوم انگلستان و پس‌ازآن آمریکا و شوری فرونمی‌رفت و هرگز پای مستشاران خارجی به ایران باز نمی‌شد.»
پس با الهام از فرمایشات بنیان‌گذار جمهوری اسلامی و رهبر فرزانه انقلاب(مدظله‌العالی) می‌توان گفت: امروز مهم‌ترین مسئله برای تداوم عزت و اقتدار ملّی که می‌تواند در رأس امور باشد: «تعلیم و تربیت اسلامی انقلابی» است که مبانی نظری سند تحول و سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان اسناد بالادستی و تراز جمهوری اسلامی گره‌گشا و نقش‌آفرین خواهد بود؛ امیداست هرچه زودتر شاهد ابلاغ نقشه عملیاتی آن باشیم.
